Δεν υπάρχουν νικητες και ηττημένοι

Τότε ο γείτονάς μου ο Γιακόβ είπε : «Μίλησέ μας για την ήττα».

Μπορεί ένα φύλλο που πέφτει από το δέντρο το χειμώνα αν νιώσει ηττημένο από το κρύο ;

Το δέντρο λέει στο φύλλο : «Αυτός είναι ο κύκλος της ζωής. Μπορεί εσύ να νομίζεις ότι θα πεθάνεις, όμως συνεχίζεις να υπάρχεις μέσα μου. Χάρη σε σένα ζω, επειδή μου δόθηκε η δυνατότητα να αναπνεύσω. Χάρη σε εσένα ένιωσα αγάπη, επειδή μπόρεσα να προσφέρω τη σκιά μου στους κουρασμένους ταξιδιώτες. Οι χυμοί σου έχουν ενωθεί με τους δικούς μου, είμαστε ένα».

Μπορεί ένας άνθρωπος που ετοιμαζόταν χρόνια να ανέβει στο ψηλότερο βουνό του κόσμου να νιώσει ηττημένος όταν φτάνει μπροστά στο βουνό και ανακαλύπτει ότι η φύση το έχει κρύψει μέσα σε μια θύελλα; Ο άνθρωπος λέει στο βουνό : «Δε με θέλεις τώρα, όμως ο καιρός θα αλλάξει και μια μέρα θα μπορέσω να ανέβω στην κορυφή σου. Εν τω μεταξύ, περίμενέ με».

Μπορεί ένας νεαρός, όταν τον απορρίπτει ο πρώτος του έρωτας, να πει πως δεν υπάρχει αγάπη; Ο νεαρός μονολογεί : «Θα συναντήσω έναν άνθρωπο που θα μπορεί να καταλάβει τι νιώθω. Και θα είμαι ευτυχισμένος σε όλη μου τη ζωή».

Στον κύκλο της φύσης δεν υπάρχει ούτε νίκη ούτε ήττα : υπάρχει κίνηση.

Ο χειμώνας μάχεται να επικρατήσει, στο τέλος όμως αναγκάζεται να παραχωρήσει τη νίκη στην άνοιξη που φέρνει μαζί λουλούδια και χαρά.

Το καλοκαίρι θέλει να κρατήσουν οι ζεστές του μέρες για πάντα, γιατί είναι πεπεισμένο ότι η ζέστη είναι ευεργετική για τη γη. Τελικά όμως αποδέχεται την άφιξη του φθινοπώρου, που θα επιστρέψει στη γη να ξεκουραστεί.

Η γαζέλα τρώει το χορτάρι και την καταβροχθίζει το λιοντάρι. Το θέμα δεν είναι ποιος είναι ο πιο δυνατός, αλλά πώς μας δείχνει ο θεός τον κύκλο του θανάτου και της ανάστασης.

Στον κύκλο αυτό δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι, μονάχα στάδια που πρέπει να ολοκληρωθούν. Όταν το καταλάβει αυτό η καρδιά του ανθρώπου, θα απελευθερωθεί.

Θα αποδέχεται χωρίς πόνο τις δύσκολες στιγμές και δε θα αφήνεται να ξεγελαστεί από τις στιγμές της δόξας.

Και τα δυο θα περάσουν. Η μια κατάσταση θα διαδεχτεί την άλλη. Και ο κύκλος θα συνεχιστεί μέχρι να απελευθερωθούμε από τη σάρκα και να συναντηθούμε με τη θεϊκή ενέργεια.

Έτσι όταν ο παλαιστής βγει στην αρένα – είτε από δική του επιλογή είτε επειδή τον έστειλε εκεί το μυστηριώδες πεπρωμένο -, ας νιώθει χαρά το πνεύμα του για τη μάχη που θα δώσει. Αν διατηρήσει την αξιοπρέπεια και την τιμή του, δεν θα ηττηθεί ποτέ, ακόμα και αν χάσει τον αγώνα, επειδή η ψυχή του θα είναι άθικτη.

Και δε θα κατηγορήσει κανέναν για αυτό που του συμβαίνει. Από τότε που αγάπησε για πρώτη φορά και τον απέρριψαν κατάλαβε πως αυτό δε σκότωσε την ικανότητά του να αγαπάει. Ό,τι ισχύει στον έρωτα ισχύει και στον πόλεμο.

 Όταν χάνουμε μια μάχη ή όλα όσα νομίζουμε πως είχαμε, ζούμε στιγμές δυστυχίας. Όταν όμως οι στιγμές αυτές περνούν, ανακαλύπτουμε μια άγνωστη δύναμη που υπάρχει μέσα στον καθένα από μας, μια δύναμη που μας εκπλήσσει και αυξάνει τον αυτοσεβασμό μας.

Κοιτάζουμε γύρω μας και λέμε στον εαυτό : «Επέζησα». Και χαιρόμαστε με τα λόγια μας.

Μόνο όσοι δεν έχουν τη δύναμη αυτή λένε : «Έχασα». Και νιώθουν λύπη.

Άλλοι όμως, ακόμα κι αν υποφέρουν από την ήττα και ταπεινώνονται από τις ιστορίες που διαδίδουν για αυτούς οι νικητές, επιτρέπουν στον εαυτό τους να δακρύσει, μα ποτέ δεν νιώθουν αυτολύπηση. Ξέρουν απλώς πως η μάχη διεκόπη και πως τη συγκεκριμένη στιγμή οι ίδιοι βρίσκονται σε μειονεκτική θέση.

Ακούν τους χτύπους της καρδιάς τους. Προσέχουν πως βρίσκονται σ ένταση. Πώς φοβούνται. Κάνουν ένα απολογισμό στη ζωή τους και ανακαλύπτουν πως παρά τον τρόμο που αισθάνονται η πίστη καίει ακόμα στην καρδιά τους και τους ωθεί προς τα εμπρός.

Προσπαθούν να μάθουν που έκαναν λάθος και που όχι. Εκμεταλλεύονται τη στιγμή που είναι πεσμένοι κάτω για να ξεκουραστούν, για να γιατρέψουν τις πληγές τους, να ανακαλύψουν νέες στρατηγικές και να εξοπλιστούν καλύτερα.

Και φτάνει μια μέρα που τους χτυπά την πόρτα μια καινούργια μάχη. Ο φόβος υπάρχει ακόμα, όμως πρέπει να δράσουν – αλλιώς θα μείνουν πεσμένοι για πάντα. Σηκώνονται, αντικρίζουν τον αντίπαλο και θυμούνται τον πόνο που έζησαν και δεν θέλουν να ξαναζήσουν.

Η προηγούμενη ήττα τους αναγκάζει να νικήσουν τούτη τη φορά, αφού δεν θέλουν να ξαναζήσουν τον ίδιο πόνο.

Κι αν η νίκη δεν έρθει αυτή τη φορά, θα έρθει την επόμενη. Κι αν όχι την επόμενη, τη μεθεπόμενη. Το χειρότερο δεν είναι να πέφτεις, είναι να μη σηκώνεσαι.

Ηττημένος είναι μόνο όποιος παραιτείται. Οι άλλοι είναι όλοι νικητές.

Κι αν έρθει η μέρα που οι δύσκολες στιγμές θα είναι μονάχα ιστορίες τις οποίες θα αφηγούνται περήφανοι σε όποιον θέλει να τος ακούσει. Και όλοι θα ακούν με σεβασμό, και θα μάθουν να έχουν τρία σημαντικά πράγματα :

Υπομονή, και να περιμένουν την κατάλληλη στιγμή για να δράσουν.

Σοφία, για να μην αφήσουν την επόμενη ευκαιρία να ξεφύγει.

Και περηφάνια για τις ουλές τους.

Οι ουλές είναι μετάλλια χαραγμένα στη σάρκα τους με φωτιά και σίδερο και θα τρομάζουν τους εχθρούς τους, γιατί θα δείχνουν πως ο άνθρωπος που στέκεται απέναντί τους έχει μεγάλη εμπειρία στη μάχη. Συχνά αυτό μας κάνει να επιζητάμε το διάλογο και να αποφεύγουμε τις συγκρούσεις.

Οι ουλές μιλούν πιο δυνατά από την κόψη του σπαθιού που τις δημιούργησε.

Το χειρόγραφο της άκρα

Πάολο Κοέλο