Η εσωτερική πορεία

«Αν δεν μπορείς να βρεις την αλήθεια εκεί που βρίσκεσαι, που αλλού περιμένεις να τη βρεις;»

Η ευτυχία πηγάζει από μέσα μας. Είναι μια κατάσταση που παράγει ο νους μας . Αν και υπάρχουν εξωτερικά αντικείμενα και εξωτερικές καταστάσεις που μας χαροποιούν, τα αντικείμενα και οι καταστάσεις από μόνες τους δεν συνιστούν την αιτία που  νιώθουμε ευτυχισμένοι. Αυτό που αισθανόμαστε για τα αντικείμενα ή τις καταστάσεις – οι σκέψεις δηλαδή που κάνει ο νους για αυτές – είναι η αιτία της ευτυχίας μας.

Δυο απλά παραδείγματα θα σε βοηθήσουν να καταλάβεις καλύτερα τι εννοώ. Το πρώτο αφορά ένα γήπεδο χιλιάδες άτομα που παρακολουθούν έναν αγώνα. Όταν ο αγώνας τελειώνει ορισμένοι θεατές νιώθουν χαρούμενοι και άλλοι στεναχωρημένοι, ανάλογα με το αν η ομάδα τους έχασε ή κέρδισε. Η χαρά ή η στεναχώρια για το αποτέλεσμα του αγώνα είναι μια εσωτερική αντίδραση σε ένα εξωτερικό γεγονός.

Ένα γεγονός αυτό καθαυτό δεν είναι ούτε χαρμόσυνο, ούτε λυπηρό.

Κάθε θεατής μπορεί να παραμείνει πιστός σε μια ομάδα ή να έχει οικονομικές απολαβές από το αποτέλεσμα , να περηφανεύεται για κάποιον παίχτη , ή να υποστηρίζει τη σχολή ή την πόλη στην οποία εκπροσωπεί η ομάδα. Είναι εξαιτίας της στάσης μας αυτής που αντιδράμε σε έναν αγώνα και στην έκβασή του, και όχι εξαιτίας αυτού καθαυτού του γεγονότος. Επομένως αυτό που καθορίζει το αν θα αισθανθούμε χαρούμενοι ή λυπημένοι δεν είναι το γεγονός , αλλά ο τρόπος που το ερμηνεύουμε.

Αυτό ισχύει για όλα τα γεγονότα της ζωής . Είναι το πώς τα αντιμετωπίζουμε και πως συνδεόμαστε με αυτά (και όχι τα ίδια τα γεγονότα) που καθορίζει αν θα νιώσουμε ευτυχισμένοι ή δυστυχισμένοι.

Να ακόμα ένα παράδειγμα. Ας υποθέσουμε ότι δίπλα στο μικρό μας σπίτι κάποιος χτίζει μια έπαυλη . Ας δεχτούμε ότι νιώθουμε αναστατωμένοι εξαιτίας της σκόνης , της φασαρίας, αλλά και της προοπτικής ότι η έπαυλη που κτίζεται ακριβώς δίπλα στο σπίτι μας θα μας κόψει τη θέα. Μετά από λίγους μήνες δυσφορίας, κατά την διάρκεια των οποίων στεναχωριόμαστε όλο και πιο πολύ και μη την υπομονή μας να λιγοστεύει , ο εργολάβος μας λέει ότι ένας πλούσιος συγγενής μας παρήγγειλε το σπίτι και τώρα μας το χαρίζει.

Το ίδιο σπίτι , η ίδια σκόνη, η ίδια φασαρία ξαφνικά προκαλούν τώρα μια εντελώς διαφορετική αντίδραση μέσα μας. Μπορεί οι συνθήκες οικοδόμησής του να συνεχίζουν να μας ενοχλούν , τώρα όμως που ξέρουμε ότι το σπίτι μας ανήκει παραβλέπουμε την προσωρινή αναστάτωση.

Η δύναμη που έχει ο νους να επηρεάζει τις σκέψεις μας να κάνει δυο ανθρώπους να αντιλαμβάνονται το ίδιο πράγμα διαφορετικά , φαίνεται καθαρά στην πασίγνωστη ιστορία του Ζεν για δυο μοναχούς που κοιτούσαν μια σημαία. Ο ένας μοναχός παρατήρησε ότι η σημαία κυμάτιζε. Ο άλλος διαφώνησε με τον πρώτο λέγοντας ότι αυτό που ανέμιζε ήταν ο αέρας. Ο έκτος πατριάρχης του Ζεν που έτυχε να περνάει από εκεί, ακούγοντας τη διαφωνία τους , είπε «Δεν είναι ούτε ο αέρας , ούτε η σημαία που κινείται, αλλά ο νους»

ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ

«Ο Χειρότερος εχθρός σου δεν μπορεί να σε βλάψει τόσο , όσο οι σκέψεις που κάνεις απρόσεκτα. Όταν όμως κυριαρχήσεις πάνω τους τίποτα άλλο δεν θα είναι περισσότερη βοήθεια»

Εφόσον ευτυχία και δυστυχία είναι καταστάσεις του νου βασισμένες στο πως ερμηνεύεις τα γεγονότα (σε αυτό δηλαδή που επιλέγεις να δεις), έχεις τη δυνατότητα να αλλάξεις την κατάσταση του νου σου προμηθεύοντας τον με νέες πληροφορίες. Ίσως οι πληροφορίες να μην είναι πάντα άμεσες , όπως συμβαίνει για παράδειγμα στην περίπτωση που σου λένε ότι ένα καινούργιο σπίτι φτιάχνεται για εσένα, επιλέγοντας να δεις και να ερμηνεύσεις τα γεγονότα της ζωής σου με διαφορετικό τρόπο . Έτσι , όχι μόνο θα τα βγάλεις πέρα ακόμα και στις πιο αντίξοες συνθήκες , αλλά θα τις ξεπεράσεις χαμογελώντας.

Αν δεν είσαι εξοικειωμένος με την έννοια της μεταφυσικής, το συνθετικό μετά σημαίνει «περισσότερο» ή «πέρα από» και η λέξη φυσική αναφέρεται στο φυσικό κόσμο. Συνεπώς η μεταφυσική καταπιάνεται με όσα βρίσκονται πέρα από το φυσικό κόσμο. Η μεταφυσική είναι ένας από τους τρόπους που εμείς οι άνθρωποι χρησιμοποιούμε για να φτάσουμε πέρα από όσα βλέπουμε , αγγίζουμε, γευόμαστε, οσφραινόμαστε και ακούμε – για να ψυχανεμιστούμε όσα βρίσκονται πέρα από τη φύση, όπως την αντιλαμβανόμαστε.

Μέσω της μεταφυσικής ανακαλύπτουμε τη  αληθινή φύση των πραγμάτων, τη απόλυτη ουσία τους, αλλά και το λόγο ύπαρξης τους . Η μεταφυσική για μένα είναι μια φιλοσοφία που ενσωματώνει τους συμπαντικούς νόμους που κυβερνούν τα πάντα στο φυσικό κόσμο. Έχει να κάνει επίσης με τους αθέατους αλλά κατανοητούς νόμους που ρυθμίζουν και ελέγχουν τον κόσμο που βρίσκεται πέρα από την φυσική διάσταση.

Ένας μεταφυσικός νόμος της αιτίας και του αποτελέσματος ισχύει και για τις αποφάσεις που παίρνουμε : κάθε πεποίθηση σου εκδηλώνεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο , είτε ωθώντας σε να αναλάβεις δράση ή εμποδίζοντάς σε να δράσεις. Αν δεν πιστεύεις ότι αυτό είναι εφικτό, δεν θα δοκιμάσεις καν να το προσπαθήσεις.

Στις αρχές του  εικοστού αιώνα είχαμε το παράδειγμα με το μίλι των τεσσάρων λεπτών . Υπήρχε η άποψη , και σχεδόν όλοι το πίστευαν, ότι ένας άνθρωπος δεν μπορεί να διανύσει μια απόσταση ενός μιλίου σε λιγότερο από τέσσερα λεπτά. Οι γιατροί της εποχής ισχυριζόντουσαν ότι κάτι τέτοιο θα συνέτριβε τη φυσιολογία του ανθρώπου και ο δρομέας θα πέθαινε πριν ολοκληρώσει τη διαδρομή. Οι μηχανικοί υποστήριζαν ότι εξαιτίας της αεροδυναμικής του ανθρώπινου σώματος κανείς δεν μπορεί να διανύσει ένα μίλι σε λιγότερο από τέσσερα λεπτά.

Φαίνεται πως η πεποίθηση αυτή πρέπει να ίσχυε επειδή χιλιάδες δρομείς που δοκίμασαν να σπάσουν το ρεκόρ απέτυχαν. Αυτή είναι η δύναμη ενός προτύπου. Χαντακώνει όποιον το πιστεύει και καθιστά εμπόδιο φαινομενικά αδύνατο να ξεπεραστεί. Εντούτοις ο Roger Bannister διάνυσε ένα μίλι σε 3 λεπτά και 59,4 δευτερόλεπτα. Κατάφερε να ξεπεράσει το υπάρχον πρότυπο . Μόλις έξι εβδομάδες αργότερα ο Αυστραλός   John Landy διάνυσε την ίδια απόσταση σε 3 λεπτά και 58 δευτερόλεπτα, ενώ ως τα τέλη του 1957 δεκάξι ακόμα δρομείς είχαν διανύσει το ένα μίλι σε λιγότερο από 4 λεπτά.

Σήμερα είναι κοινό φαινόμενο στους δρομείς να διανύουν την απόσταση ενός μιλίου σε λιγότερο από 4 λεπτά, ενώ ο john Walker  το είχε κάνει πάνω από εκατό φορές . Το τρέχον παγκόσμιο ρεκόρ είναι 3 λεπτά και 43,13 δευτερόλεπτα και ανήκει στο Μαροκινό Hickam El Guerrouj από τις 7 Ιουλίου 1999.

Με το που κατέρρευσε το παλιό πρότυπο και διαμορφώθηκε ένα νέο , το να διανύει ένας δρομέας ένα μίλι σε λιγότερο από 4 λεπτά έγινε συνηθισμένο φαινόμενο. Ασφαλώς, αυτό δεν οφείλεται στο ότι οι δρομείς έγιναν πιο γρήγοροι ή απόκτησαν μεγαλύτερη αντοχή , αλλά επειδή πίστεψαν ότι μπορούν να τα καταφέρουν. Αυτό συμβαίνει όταν ένα πρότυπο ή ένα οποιοδήποτε σύστημα πεποιθήσεων δέχεται πλήγμα. Όλοι σπεύδουν να ασπαστούν το νέο τρόπο σκέψης.

Τώρα είναι η δική σου σειρά να καταρρίψεις τα πρότυπα που έχεις διαμορφώσει σχετικά με τα γεγονότα της ζωής σου , για το αν η ζωή σε έχει αδικήσει ή όχι, ή για τις πιθανότητες που έχεις να γνωρίσεις την ευτυχία . Είναι ώρα να πάρεις στα χέρια σου τον έλεγχο του νου σου και να επηρεάσεις τις εξελίξεις της ζωής σου.

Το Ζεν και η Τεχνη της ευτυχίας

Chris Prentiss